DonoSafe® – ανάλυση αλληλουχίας του DNA όλων των εξονίων 285 γονιδίων-γονιδιακών νοσημάτων για τη γενωμική ανάλυση ασφαλούς δωρεάς γενετικού υλικού

Το γενωμικό τεστ DonoSafe® αναλύει, μέσω μαζικής παράλληλης αλληλούχισης (Next Generation Sequencing – NGS), το DNA περισσοτέρων από 280 γονιδίων σε ένα δότη/τρια γαμετών ή/και του λήπτη. Το τεστ είναι σε θέση να αποκαλύψει χιλιάδες παθογόνες μεταλλάξεις σε γονίδια που εμπλέκονται σε περισσότερα από 300 σοβαρά γονιδιακά νοσήματα, που εμφανίζονται με μια συνδυαστική συχνότητα περίπου 1 στις 300 γεννήσεις. Ένα θετικό αποτέλεσμα για έναν δότη γαμετών (ωαρίων ή σπέρματος) σε οποιοδήποτε μεμονωμένο γονίδιο (ή σε πολλαπλά γονίδια) παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τους αναπαραγωγικούς κινδύνους, ανάλογα και με την αντίστοιχη κατάσταση φορέα του λήπτη, προλαμβάνοντας τη γέννηση ενός πάσχοντος παιδιού.

DONOSAFE_DISEASE GENE LIST.pdf

Καθώς η δωρεά γαμετών, για διάφορους λόγους, γίνεται όλο και πιο συχνή, το γενωμικό τεστ DonoSafe® μπορεί να εφαρμοστεί σε μια τράπεζα γαμετών, παρέχοντας εξαιρετικά χρήσιμες κλινικές πληροφορίες που αφορούν τους δότες, αποφεύγοντας γενετικά ‘ασύμβατες’ δωρεές μεταξύ δότη-λήπτη, που μπορεί διαφορετικά να οδηγούσαν σε 25% κίνδυνο να γεννηθεί ένα πάσχον παιδί. Ως εκ τούτου, ο σκοπός αυτού του γενωμικού τεστ είναι να προσδιορισθεί αν τόσο ο δότης γαμετών όσο κι ο λήπτης είναι ανυποψίαστοι φορείς οποιουδήποτε από τα >200 υπολειπόμενα γονιδιακά νοσήματα, μέσω της ανίχνευσης παθογόνων μεταλλάξεων που υπάρχουν στο ίδιο γονίδιο. Η τρέχουσα λίστα των γονιδίων και των γονιδιακών νοσημάτων μπορεί να επεκταθεί στο μέλλον.

Ο γενετικός έλεγχος φορέων για γονιδιακά νοσήματα δεν είναι κάτι νέο. Για παράδειγμα, ο γενετικός έλεγχος φορέων για την κυστική ίνωση (συχνότητα εμφάνισης ~ 1 σε 2.500 γεννήσεις) αποτελεί μια κοινή πρακτική στις περισσότερες χώρες-πληθυσμούς, ενώ ο έλεγχος φορέων για τη νόσο Tay-Sach’s, τη νόσο του Canavan, τη νόσο Nieman-Pick, το σύνδρομο Bloom και τη νόσο Gaucher είναι επίσης κοινή πρακτική μεταξύ των Εβραίων Ασκενάζι.

Τυπικά, οι φορείς για οποιοδήποτε από τα γονιδιακά νοσήματα που περιλαμβάνονται στο παν-εθνικό τεστ Donosafe® είναι ασυμπτωματικοί και συνήθως χωρίς προηγούμενο οικογενειακό ιστορικό της νόσου. Ως εκ τούτου, δεν μπορούν να προσδιοριστούν με οποιοδήποτε άλλο τρόπο και αυτός είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο τα παιδιά που πάσχουν από αυτές τις γενετικές ασθένειες διαγιγνώσκονται μετά τη γέννηση. Η εκ των πρότερων γνώση της κατάστασης φορέα του δότη γαμετών, μέσω του προσδιορισμού των αντίστοιχων παθογόνων γονιδιακών μεταλλάξεων για οποιαδήποτε από αυτά τα γονιδιακά νοσήματα, μέσω του τεστ Donosafe®, επιτρέπει το κατάλληλο γενετικό ‘ταίριασμα’ του υποψήφιου λήπτη, αποφεύγοντας συνδυασμούς, όπου τόσο ο δότης όσο και ο λήπτης είναι ανυποψίαστοι φορείς για το ίδιο γονιδιακό νόσημα, που μπορεί διαφορετικά να είχε ως αποτέλεσμα την γέννηση ενός σοβαρά πάσχοντος παιδιού.

Η εξέταση απαιτεί δείγμα βιολογικού υλικού από τα άτομα τα οποία εξετάζονται. Το δείγμα αποστέλλεται στο εργαστήριο, όπου γίνεται η εξαγωγή DNA, ο εμπλουτισμός των εξονίων των περίπου 285 γονιδίων και η ανάλυση της αλληλουχίας του DNA με την μέθοδο NGS (Next Generation Sequencing). Οι αλληλουχίες χαρτογραφούνται σε σχέση με το πρότυπο ανθρώπινο γονιδίωμα και όλες οι αλλαγές-μεταλλάξεις εντοπίζονται και αξιολογούνται μέσω ειδικά ανεπτυγμένου λογισμικού βιοπληροφορικής.

Μόνο γνωστές παθολογικές μεταλλάξεις ή νέες υποχρεωτικά παθολογικές μεταλλάξεις (nonsense, frameshift, splice-site), θα αναφέρονται στην έκθεση αποτελεσμάτων μαζί με μία κλινική αξιολόγηση και κλινική γενετική εκτίμηση.

Η τελική κλινική έκθεση περιλαμβάνει όλες τις σχετικές διαπιστώσεις και συστάσεις για περαιτέρω ενέργειες, ανάλογα με την περίπτωση. Τυχόν προβληματικά αποτελέσματα αναλύονται και συζητούνται στο πλαίσιο εξατομικευμένης γενετικής συμβουλευτικής.

Περιορισμοί του τεστ

Τα αποτελέσματα αξιολογούνται κι αναφέρονται με βάση τις τρέχουσες επιστημονικές γνώσεις.

Η ανάλυση των παραπάνω γονιδίων με τη συγκεκριμένη μεθοδολογία δεν καλύπτει υποχρεωτικά όλες τις πιθανές παθολογικές μεταλλάξεις του κάθε γονιδίου/νοσήματος.

Γενικά, καλύπτονται σε μεγάλο ποσοστό (~95%) μεταλλάξεις στα εξόνια‐κωδικοποιούσες περιοχές των γονιδίων, ενώ καλύπτονται πολύ λιγότερο έως καθόλου μεταλλάξεις στις μη‐κωδικοποιούσες περιοχές‐ιντρόνια.

Ένα αρνητικό αποτέλεσμα δεν αποκλείει τελείως την παρουσία μιας παθογόνου μετάλλαξης στους απογόνους, που μπορεί να προκύψει από σπάνια γεγονότα, όπως π.χ. μια de novo μετάλλαξη ή την παρουσία γοναδικού μωσαϊκισμού για μια μετάλλαξη.

Η InterGenetics έχει πιστοποιηθεί ως Ion Torrent™ Certified Service Provider for Ion AmpliSeq sequencing στην πλατφόρμα Ion Proton.