Το σύνδρομο Marfan (OMIM 154700) είναι σχετικά συχνό γενετικό νόσημα (συχνότητα ~1/5.000), που επηρεάζει το συνδετικό ιστό σε πολλά μέρη του σώματος. Τα κλινικά συμπτώματα του συνδρόμου Marfan ποικίλλουν ως προς τη σοβαρότητα, το χρόνο έναρξης και τον ρυθμό εξέλιξης . Τα δύο κύρια χαρακτηριστικά του συνδρόμου Marfan είναι προβλήματα όρασης, που προκαλούνται από εξάρθρωση του φακού (ectopia lentis) σε ένα ή και τα δύο μάτια (εκδήλωση μυωπίας) καθώς και βλάβες του μεγάλου αιμοφόρου αγγείου που διανέμει το αίμα από την καρδιά στα υπόλοιπο του σώματος, την αορτή. Η αορτή αποδυναμώνεται και ‘τεντώνει’, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε διόγκωση των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων, δηλαδή ανεύρυσμα. Η εκδήλωση αορτικού ανευρύσματος και αορτικού διαχωρισμού μπορεί να οδηγήσει και σε θάνατο.
Πολλοί ασθενείς με σύνδρομο Marfan έχουν πρόσθετα προβλήματα καρδιάς, όπως πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας ή αορτική ανεπάρκεια της βαλβίδας. Διαταραχές σε αυτές τις βαλβίδες μπορεί να προκαλέσουν δύσπνοια, κόπωση και καρδιακή αρρυθμία. Τα άτομα με σύνδρομο Marfan είναι συνήθως ψηλά και σχετικά αδύνατα, έχουν μακριά δάχτυλα χεριών και ποδιών (αραχνοδακτυλία) και συνήθως εμφανίζουν σκολίωση της σπονδυλικής στήλης. Τα κλινικά συμπτώματα του συνδρόμου Marfan μπορεί να γίνουν εμφανή οποιαδήποτε στιγμή μεταξύ της παιδικής ηλικίας και της ενήλικης ζωής.
Το σύνδρομο Marfan προκαλείται από μεταλλάξεις του γονιδίου FBN1 (OMIM 134797) και κληρονομείται ως αυτοσωματικό επικρατές γενετικό νόσημα, που σημαίνει ότι τα άτομα που πάσχουν έχουν 50% πιθανότητα να μεταδώσουν κληρονομικά τη γενετική βλάβη και τη νόσο στα παιδιά τους. Να σημειώσουμε ότι τα κλινικά συμπτώματα του συνδρόμου Marfan, αλλά και η ηλικία εκδήλωσης των συμπτωμάτων, μπορεί να διαφέρει σε πάσχοντες μέσα στην ίδια οικογένεια.
Τα σύνδρομα Loeys-Dietz ανήκουν κι αυτά στην ευρύτερη ομάδα γενετικών νοσημάτων του συνδετικού ιστού, όπως και το σύνδρομο Marfan. Έχουν περιγραφεί τουλάχιστο 5 διαφορετικοί τύποι Loeys-Dietz, που όλοι έχουν ως κοινά κλινικά χαρακτηριστικό την εκδήλωση καρδιολογικών και σκελετικών δυσπλασιών, όπως αορτικά ανευρύσματα, πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδας ή αορτική ανεπάρκεια της βαλβίδας, μακριά δάχτυλα χεριών και ποδιών (αραχνοδακτυλία), ενώ συνήθως εμφανίζουν σκολίωση της σπονδυλικής στήλης κι άλλες διαπλαστικές ανωμαλίες.
Τα σύνδρομα Loeys-Dietz τύπου 1 έως 5 συνδέονται με μεταλλάξεις στα γονίδια SMAD3 (OMIM 603109), TGFB2 (OMIM 190220), TGFB3 (OMIM 190230) , TGFBR1 (OMIM 190181), TGFBR2 (OMIM 190182) και κληρονομούνται ως αυτοσωματικά επικρατή γενετικά νοσήματα, που σημαίνει ότι τα άτομα που πάσχουν έχουν 50% πιθανότητα να μεταδώσουν κληρονομικά τη γενετική βλάβη και τη νόσο στα παιδιά τους. Να σημειώσουμε ότι τα κλινικά συμπτώματα των συνδρόμων Loeys-Dietz, αλλά και η ηλικία εκδήλωσης των συμπτωμάτων, μπορεί να διαφέρει σε πάσχοντες μέσα στην ίδια οικογένεια, όπως και στο σύνδρομο Marfan.
Τέλος, μεταλλάξεις στα γονίδια ACTA2, MYH11 και MYLK συνδέονται με την εκδήλωση αορτικού ανευρύσματος, που αποτελεί το βασικό κλινικό εύρημα.
Εκτελούμε ανάλυση της αλληλουχίας του DNA, με τη τεχνική Next Generation Sequencing (NGS) σε ειδικό αναλυτή Genome Analyzer – Ion Proton, όλων των εξονίων και των περιοχών συρραφής ιντρονίων-εξονίων (splice sites) των γονιδίων:
| GENE | OMIM GENE | OMIM DISEASE | OMIM DISEASE | INHERITANCE (AR, AD, XL) |
| ACTA2 | 102260 | 611788 | Aortic aneurysm, familial thoracic 6 | AD |
| FBN1 | 134797 | 154700 | Marfan syndrome | AD |
| MYH11 | 160745 | 132900 | Aortic aneurysm, familial thoracic 4 | AD |
| MYLK | 600922 | 613780 | Aortic aneurysm, familial thoracic 7 | AD |
| SMAD3 | 603109 | 613795 | Loeys-Dietz syndrome 3 | AD |
| TGFBR1 | 190181 | 609192 | Loeys-Dietz syndrome 1 | AD |
| TGFBR2 | 190182 | 610168 | Loeys-Dietz syndrome 2 | AD |
που μας επιτρέπει με τη βοήθεια σύνθετων και εξειδικευμένων εργαλείων πληροφορικής την ανίχνευση >98% των παθολογικών μεταλλάξεων των γονιδίων, καλύπτοντας ένα σημαντικό ποσοστό (~60-70%) των συνδεόμενων γενετικών νοσημάτων και συνδρόμων (minimal gene panel)
Όπου αυτό είναι εφικτό ή/και αναγκαίο, εκτελείται και επιπλέον ανάλυση MLPA για την ανίχνευση ελλείψεων/διπλασιασμών των γονιδίων (βλέπε την τελική αντίστοιχη έκθεση αποτελεσμάτων).
Η εξέταση είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη και σύνθετη, επομένως είναι απαραίτητο τα αποτελέσματα να εκτιμηθούν από εξειδικευμένη ομάδα κλινικών και μοριακών γενετιστών, που εγγυάται τη μέγιστη δυνατή ασφάλειά σας.
Η σωστή κλινική γενετική εκτίμηση του περιστατικού και η γενετική συμβουλή, τόσο πριν όσο και μετά την εξέταση, είναι απαραίτητη προϋπόθεση, ώστε να καθορισθεί η σωστή στρατηγική του εργαστηριακού ελέγχου και να μπορέσουν να αποδοθούν σωστά οι έννοιες του πάσχοντος και του φυσιολογικού.
